Hormony pełnią bardzo ważną funkcję w ciele człowieka, regulując jego pracę. Obejmują swoim działaniem tkanki leżące w pobliżu ich wydzielania, albo nawet i cały organizm. Hormony wydzielane są przez odpowiednie gruczoły do krwi lub limfy, dlatego układ hormonalny nazywany jest układem dokrewnym lub wewnątrzwydzielniczym.

Jak organizm wydziela hormony?

Spróbujemy przedstawić kilka najważniejszych hormonów wydzielanych przez odpowiednie  części naszego organizmu. Pierwszym punktem na mapie ciała jest przysadka mózgowa. Przedni płat przysadki mózgowej odpowiada za wydzielanie hormonów, płat tylni gromadzi hormony wyprodukowane w podwzgórzu. Wytwarza ona kilka bardzo ważnych dla naszego ciała hormonów, m. in. somatotropinę, czyli tak zwany hormon wzrostu. Pobudza wytwarzanie somatomedyn (czynnika wzrostu) w wątrobie i razem z nimi pobudza przyrost masy ciała i wzrastania, pobudzając osteogenezę we wzrostowych chrząstkach kości. Samodzielnie wpływa na uwalnianie glukozy z wątroby, przyspiesza wydzielanie insuliny, podwyższa stężenie kwasów tłuszczowych w osoczu przez zwiększenie lipolizy.

Nadmiar hormonu wzrostu

Nadmiar hormonu wzrostu powoduje gigantyzm i akromegalię. Niedobór jego u dzieci prowadzi do karłowatości przysadkowej. Hormon wzrostu jest stosowany jako lek w leczeniu niskorosłości. Przysadka mózgowa wydziela również między innymi hormon folikulotropowy (FSH). Jest on hormonem tropowym, czyli takim, który odpowiada za regulację wydzielania innych hormonów. Wydzielanie go u kobiet jest zależne od fazy cyklu miesiączkowego. Pobudza on wydzielanie estrogenu i dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych. FSH występuje również u mężczyzn – odpowiada za spermatogenezę i powiększenie cewek nasiennych oraz wspomaga prawidłowe funkcjonowanie testosteronu.

Szyszynka

Następnym organem, na który powinniśmy zwrócić uwagę, jest szyszynka. Produkuje ona przede wszystkim melatoninę, czyli hormon odpowiedzialny za regulację zegara biologicznego, a przede wszystkim za stany snu i czuwania. Wraz z wiekiem maleje produkcja melatoniny, stąd też starsi ludzie miewają problemy ze snem. Hormon ten można przyjmować m. in. w postaci tabletek. Szyszynka wydziela również bardzo ważne dla nas hormony tarczycy. Działanie hormonów tarczycy jest widoczne we wszystkich komórkach organizmu człowieka i niezbędne do jego prawidłowego funkcjonowania. Hormony tarczycy są szczególnie ważne podczas rozwoju OUN (rozwoju mózgowego dziecka) i wzrostu. Kolejnym ważnym hormonem, produkowanym tym razem przez trzustkę, jest insulina. Bodźcem do jej wytwarzania jest wzrost stężenia glukozy we krwi po posiłku. Dzięki działaniu insuliny wzrasta transport glukozy do wnętrza komórek i obniża się jej poziom we krwi. Odkrycie insuliny było przełomem w leczeniu cukrzycy. Insulina znajduje się na liście substancji zabronionych w sporcie.

Adrenalina

Adrenalina jest produkowana przez nadnercza. Jest hormonem odpowiadającym za natychmiastową reakcję organizmu w sytuacji zagrożenia (wzrost tętna, rozszerzenie źrenic, rozszerzenie oskrzeli, zahamowanie perystaltyki jelit). Wpływa także na wzrost stężenia glukozy we krwi (w przypadku hipoglikemii następuje wyrzut adrenaliny do krwi) i mobilizuje spalanie tkanki tłuszczowej. Jednymi z ważniejszych hormonów w naszym organizmie są hormony płciowe, takie jak testosteron, estrogeny i progesteron. Pełnią one dużą rolę w rozwoju płciowym, wyzwalają popęd seksualny, a u kobiet pomagają zajść i utrzymać ciążę.